euskalkultura.eus

Sabrina Otegui/La Plata, Argentina. 2008an abian jarri zen La Platako Unibertsitate Nazionaleko Euskara eta Euskal Kultura Irakurletza oso erritmo onean hazi da urteotan eta gaur egun bste euskal erreferente bat gehiago da La Plata hirian, Euzko Etxea euskal etxa eta La Platako Gogoetarako Euskal Katedra Askearekin batera. Programa honen barruan eskolak emateko ardura Euskal Herritik propio etorritako irakasleena izan ohi denez, eginkizun horretan hiru urtez aritu zen Idurre Lekuona irakasleari hartu dio lekukoa Daniel Oiarbidek. Oiarbidek maiatzaren 5ean hartu ditu bere gain La Platako Unibertsitateko klaseak eta urte bukaera arte geratuko da, kontratua bi urte gehiago berritzeko aukerarekin.

Oiarbide Idiazabalgoa da eta Euskal Filologia ikasketak egin zituen Gasteizen. Geroztik euskararen arloan aritu da lanean, ikastolan, baina batez ere euskaltegian, helduen euskalduntzean, azken urteetan Lazkaoko Maizpide euskaltegi-barnetegian. La Platako Unibertsitate Nazionalean Diasporarekin izango duen esperientzia, ordea, ez da lehena izango. Izan ere, Maizpide euskaltegi-barnetegiak, HABEko ‘Euskara Munduan’ programa barruan, Hego Amerikan dituen on-line ikastaroetan ere aritu da irakasle azkenaldian. Honi eta beste hainbat gairi buruz hitz egin digu Oiarbidek.

-Zer dela eta zure etorrrera Argentinara?

Etxepare institutuak La Platako Unibertsitate Nazionalarekin duen hitzarmen bat dela medio Euskara eta Euskal Kultura irakurle-postu bat sortu zuen La Platan eta lanpostu horretarako deialdira aurkeztu eta hautatu egin ninduten. Bertan euskara ikasteaz gain, euskal gaiak ere landuko ditugu. Euskara ikastaro osoan zehar izango dugu ikasgai, baina ez gara horretara mugatuko. Lauzpabost gai landuko ditugu kurtsoan. Maila ezberdinetako ikasleak daude eta horrek ere eragiten du klasean. Zera egingo dugu lehenengo aldiz: euskara eskoletara hurbilduko direnen eskoletan gaztelania gehiago erabiliko dugu, lehendik zerbait dakitenekin gutxixeago eta goi-mailako taldean euskara hutsean aritzen gara euskara eta euskal gaiak lantzen.

-‘Lehendik zerbait dakitenak’ aipatzen dituzu; kasu gehienetan, zerbait dakiten ikasle horiek Irakurletzako aurreko ikasturteetan ikasle izan dira. Kontaktuan jarri zara aurreko irakurleekin euren berri izateko?

Bai, aurreko irakurlea Idurre Lekuona izan zen eta harremanetan Euskal Herrian bertan jarri nintzen berarekin, izan ere banekien oso baliagarria izango zela berak emango zizkidan aholkuak eta informazioa, are gehiago, Idurre La Platako unibertsitatean hiru urtez aritu zela kontuan hartuta. Eman zidan informazioa eta ematen didana, harremanetan jarraitzen baitugu, arlo akademikoan nahiz bertako bizimodurako zaizkit baliagarriak. Azkenean beste herri batean gaude –Ioar Oteiza bikotearekin batera etorri bainaiz– eta gauza batzuk aldatzen dira handik hona, departamentua bilatzeko garaian, ohiturak...

Irakurle bakoitzak askatasuna du bere ukitua emateko klaseei eta hor antzemango da bakoitzaren joera. Irakurletzaren izena eta izana Euskara eta Euskal Kultura zabaltzea da. Loturak egitea da kontua, Euskal Herria eta Argentinaren artean, baina baita La Platako bertako hainbat erakunderen artean ere. Hainbat dira euskara edo euskal kulturaren edo Euskal Herriaren inguruko antolakunde eta elkarteak, eurekin elkarlana bultzatzea eta zubilana egiteari ere interesgarri deritzot. Lehen esan bezala, euskara hizkuntza moduan ezagutzeaz gain, etimologia landuko dugu, toponimia, Argentinak gainera eskaintzen du horretarako aukera. Bertsolaritza eta Payadoreak aztertuko ditugu, Argentinako zenbait hizkuntza txiki eta euskara alderatuko ditugu, Euskal Herriko mugimendu berriak ere bai, euskalgintza...

-Noiz arte egongo zara?
Lanpostua hiru ikasturterako da. Hala ere urtero berritzen da, beraz gustura bagaude, aurrera, eta ez bagaude ikusi egin behar. Dena dela, orain arte ikusi dugun apurrarekin iruditzen zait ez garela berehala itzuliko. Oso harrera beroa izan dugu bazter guztietan eta hori eskertzekoa da oso.

-Esperientzia berria izango da hau zuretzat; baina, berez, Diaspora bera ez zen zuretzat ezezaguna…

Hala da. Euskaldun askok bezala badut familia Argentinan, eta egonaldi hau haiek bisitatzeko ere aprobetxatu nahiko nuke. Izan ere, distantziak handiak dira handik hona eta ez dugu nahi adina aldiz elkar ikusteko aukerarik izan. Bestalde, Maizpide euskaltegi-barnetegiak munduan on-line bidez ematen dituen kurtsoetan, Hego Amerikako taldeen arduraduna izan naiz Jon Urdangarinekin batera azken urteetan, beraz harremana banuen, zenbait ikasle bertakoak baititut. Bitxia da zeren eta on-line baino ezagutzen ez nituen zenbait ikasle orain Unibertsitatean ditut ikasle eta hori ederra izan da, fisikoki, aurrez aurre ezagutzeko aukera eskaini digulako horrek. Beste asko Maizpiden egonaldiak egindakoak dira eta handik ezagutzen nituen.

-Nola izan dira egonaldiko lehenengo egun hauek?

Hasiera gogor samarra izan zen etxetik urrun egonda dena zailtzen delako zertxobait. Departamentua bilatu behar genuen, paperak... eta presaka etorri ginen, hala ere, pixkanaka-pixkanaka ari gara bertakora egokitzen. Bestela, ezagutu ditugun hainbat euskal etxe eta giroetan oso oso ondo hartu gaituzte. Asko lagundu digute adibidez etxea bilatzen, eta azkenean hain justu ere, gertuko lagun baten lagun baten bidez lortu dugu departamentua. Gustura gaude eta gogoz bertako berri jakiteko, euskal diaspora ere gehiago ezagutzeko eta ahal dugun neurri apalean laguntzeko.

-'Gure Esku Dago' dinamikarekin lotura handia duzu eta hemen egonda nolabaiteko ordezkari izango zara. Instituzio ugarik egin omen dute bat proposamenarekin eta joan den maiatzaren 11an burutu zen ‘Buenos Aires Euskal Herria ospagai’ jaialdian Giza Kate bat osatu zen, nola ikusi duzu? 

Hemen ereabian da Euskal Herrian hainbeste ilusio sortu duen dinamika herritar eta zabala; eta poza ematen du. Adin eta giro ezberdinetako gizon-emakumeak ikustea Euskal Herritik hain urrun eta hain gertu aldi berean, oso polita eta ederra da. Izan dezala Argentinan ere Euskal Herrian izaten ari den bezain ibilbide oparo eta ederra. Plazera da hemen ere horretan geure aletxoa eman ahal izatea.

Irakurletzako 2014ko klase eskaintza

Arestian aipatu bezala, La Platako Irakurletzako euskara klaseak joan den maiatzaren 5ean hasi dira eta urtea bukatu arte iraungo dute. Proposamena irekia da eta denentzat dago aukera. Bost talde izango dira eta astelehenetik ostegunera bitartean izango dira eskolak, talde bakoitzak astean behin, hiru orduko saioekin eta ordutegi honi jarraituz:

-Maila aurreratua: astearteetan 18:00etatik 21:00etara
-Maila ertaina: astelehenean edo ostegunean 18:00etatik 21:00etara
-Oinarrizko maila (hasi berrientzat): talde hauek ekainean ekingo diete klaseei, asteazkenetan 16:00etatik 18:00etara edo 18:00etatik 20:00etara.